الیاف مصنوعی

الیاف مصنوعی

اسید سولفوریک یک اسید معدنی بوده که بسیار قوی است و به شکل طبیعی در گاز خروجی از آتشفشان وجود دارد.

اسید سولفوریک واکنشی به شدت گرمازا با آب می دهد. لذا باید از ترکیب یکباره آن با آب جلوگیری کرد. باران اسیدی حاوی اسید سولفوریک بوده و خاصیت خورندگی باران اسیدی به دلیل وجود این اسید قوی است. فلزات مختلفی با اسید سولفوریک واکنش می دهند که با افزایش دما، سرعت واکنش بالا می¬رود. جیوه و سرب فلزاتی هستند که اسید سولفوریک روی آنها تاثیر ندارد.

جالب است بدانیم که اسید سولفوریک اولین بار توسط دانشمند ایرانی، زکریای رازی در حدود قرن 9 ، از تقطیر کانی هایی مانند سولفات آهن و سولفات مس کشف شد. نام های دیگر اسید سولفوریک، سولفات هیدروژن، جوهر گوگرد و سولفوریک اسید می باشد.

از اسید سولفوریک در ساخت الیاف مصنوعی، نخ اطراف تایرها و فیلم عکاسی استفاده می شود.

الیاف مصنوعی

الیاف مصنوعی یا ریون که از فیبر سلولزی بازسازی شده درست شده است، نوعی الیاف مصنوعی است که مشابه الیاف های طبیعی مانند ابریشم، پشم و پنبه می باشد. ابریشم مصنوعی در سال 1891 اولین بار با عنوان ویسکوز ساخته شد و در سال 1924 در آمریکا نام آن به ریون تغییر کرد.

پلیمر الیاف مصنوعی در کارخانجات تولید شده و سپس به لیف تبدیل می شود. از جمله الیاف های مصنوعی که در صنعت نساجی مصرف می شوند عبارتند از:

پلی پروپیلن

انواع پلی آمیدها

پلی استرها

اکریلیک

پلی تترافلوئورواتیلن

تفلون

پرکاربرد ترین الیاف مصنوعی در صنعت نساجی، الیاف پلی آمید، پلی استر و اکریلیک می باشد که در ساخت آنها از اسید سولفوریک استفاده می شود.

پنبه

پنبه جزء مهمترین گیاه لیفی است که به طور وسیعی در کشور ما کشت می شود. بذر پنبه دارای سطحی پر از کرک است که این کرک ها موجب اختلال در کاشت بذر، ضدعفونی کردن پنبه، درجه بندی ثقلی و جوانی زنی شده و می تواند موجب حساسیت و بیماری شود. بنابراین ضروری است که کرک های روی سطح پنبه طی عمل کرک زدایی یا لینتر گیری از بین برود. عمل کرک زدایی مهمترین مرحله تولید و فرآوری پنبه به شمار می آید.

های کرک زدایی پنبه

روش سنتی : روش سنتی شامل خیساندن بذر و مخلوط کردن آن با ماسه می باشد.

روش صنعتی: در روش صنعتی کرک زدایی خود به سه روش تقسیم می شود که عبارتند از روش مکانیکی، حرارتی و شیمیایی. در روش حرارتی با کمک شعله عمل کرک زدایی انجام می شود. در روش شیمیایی اسید سولفوریک 98% و کلریدریک به صورت مایع یا گاز انجام می شود.

روش شیمیایی کرک زدایی، رایج ترین روشی است که تمامی کرک ها را از بین می¬برد. روش شیمیایی به دو صورت استفاده از اسید سولفوریک غلیظ یا روش مرطوب، و روش رقیق، بخار و گاز اسید سولفوریک یا روش خشک انجام می شود.

در روشی که در آن از اسید سولفوریک غلیظ استفاده می شود، احتمال ایجاد آلودگی زیست محیطی به دلیل عدم خنثی کردن مناسب، ورود پساب آن به آب های جاری، امحاء نامناسب ضایعات و ایجاد خطر برای جانداران وجود دارد.

از طرفی باید عمل خنثی سازی با کربنات کلسیم انجام شود که خود یک فرایند هزینه ¬بر است. همچنین خطر خسارت وارد شدن به پوسته بذر و کاهش قوه نامیه نیز وجود دارد.

عمل کرک زدایی با اسید سولفوریک رقیق با غلظت حدود 10 الی 13 % و حرارت 65 درجه سانتی گراد در مدت زمان 60 الی 90 ثانیه، مرسوم تر است. در این روش مقدار اسید سولفوریک مصرفی از حدود 400 الی 500 لیتر ( در روشی که از اسید سولفوریک غلیظ استفاده می شد) به 16.5 لیتر به ازای هر یک تن پنبه کاهش می یابد. لذا میزان خسارت وارده به پوسته بذر و قوه نامیه کاهش یافته و همچنین می توان از کرک ها برای تغذیه دام و تهیه انواع قند استفاده کرد. در ادامه قند به الکل تبدیل شده و از آن می توان به عنوان یک کود شیمیایی سرشار از پتاسیم استفاده کرد. این نوع کود به دلیل داشتن خاصیت اسیدی، تعدیل کننده خاصیت قلیایی بالای خاک است.