کاربرد اسید سولفوریک در تصفیه فرآورده های نفتی
اسید سولفوریک، ماده شیمیایی است که برای تبدیل ترکیبات اتیلنی به استرهای محلول در اسید، استفاده می شود.
اسید سولفوریک، ماده شیمیایی است که برای تبدیل ترکیبات اتیلنی به استرهای محلول در اسید، استفاده می شود.
اسید سولفوریک ماده شیمیایی خورنده و واکنش دهنده است که به هر نسبتی در آب حل می¬شود. این ماده نام های دیگری مثل سولفوریک اسید، جوهر گوگرد و سولفات هیدروژن دارد.
اسید سولفوریک اولین بار توسط آمریکا در ساخت کودهای شیمیایی استفاده شد. هر ماده ای اعم از ترکیبات آلی، معدنی و یا بیولوژیک که دارای عناصر غذایی باشد که موجب حاصلخیزی خاک شود، کود نامیده می شود.
اسید سولفوریک که به آن جوهر گوگرد هم گفته می¬شود، یک اسید بسیار قوی بوده که به هر میزان در آب قابل حل است.
اسید سولفوریک یک اسید معدنی بوده که بسیار قوی است و به شکل طبیعی در گاز خروجی از آتشفشان وجود دارد.
سولفوریک اسید و یا جوهر گوگرد (Oil of Vitrio) اولین بار توسط جابر بن حیان کشف شد. وی توانست با تقطیر کردن کانیهایی دارای سولفات آهن و مس دو سولفاته، سولفوریک اسید را تولید کند. پس از جابر بن حیان در قرن 18 میلادی، جان گلوبر سولفوریک اسید را از طریق سوزاندن گوگرد و نیترات سودیم در مجاورت بخار آب به دست آورد.
این ماده یک اسید بسیار قوی با فرمولاسیون H2SO4 است که کاربرد بسیار وسیعی در صنعت دارد. اسید سولفوریک یکی از پرکاربردترین مادههای صنعتی است که در صنایع شیمیایی، صنایع شیمیایی، تهیه کودهای شیمیایی برای کشاورزی، صنایع رنگرزی و صنایع فولاد و متالورژی به صورت گسترده کاربرد دارد.
اسید سولفوریک بیشترین کاربرد را در ساخت و تولید کودهای شیمیایی فسفاته دارد به گونهای که در حدود 60 درصد از بازار مصرف این ماده، مختص به تولید این کودها میباشد. در تولید کودهای شیمیایی به صورت بسیار گستردهای از اسید سولفوریک استفاده میشود.
اسید سولفوریک کاربردهای زیادی در صنایع فولاد و متالوژی دارد. این ماده در استخراج فلزاتی همچون مس، اورانیوم، وانادیوم کاربرد دارد. از اسید سولفوریک همچنین در شستشو و آماده سازی فلزات برای رنگ زدن آنها و پوشاندن با پوشش ضد زنگ استفاده میشود.
سولفوریک اسید در صنعت و زندگی انسانها نقش بسیار مهمی دارد و کاربرد آن در صنعت و کشاورزی موجب شده است تا سالانه 180 میلیون تن سولفوریک اسید در کل جهان تولید و مصرف شود.
فروش اسید سولفوریک با درجات خلوص متفاوتی مانند اسید سولفوریک 98 درصد با غلظت بالا، 35 درصد و 50 درصد انجام می شود. اهمیت اسید سولفوریک در صنعت بقدری زیاد است که سالانه 180 تن از آن در دنیا تولید می شود. در ایران هم اسید سولفوریک یک ماده شیمیایی پرمصرف به حساب می آید که در اغلب مشاغل به صورت جزء و کل خریداری می شود و مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال در چرم سازی، نوشابه سازی، نساجی، تولید روی و... کاربرد دارد.
اسید سولفونیک یا لابسا LABS مایع قهوه ای رنگ و چسبناکی است با فرمول مولکولی HSO3R که R می تواند آلکیلی یا آریلی باشد. اسید سولفونیک LABS اسیدی غیرفرار ، محلول در آب و جاذب رطوبت است . اسید سولفونیک ها از مهم ترین اجزای خانواده ترکیبات آلی گوگرد دار هستند که دارای یک گوگرد و دو اکسیژن و همچنین هیدروکسید متصل به گوگرد هستند. آلکیل بنزن اسید سولفونیک در فرمول مواد شوینده بعنوان سورفاکتانت آنیونیک به کار برده می شود.
اسید سولفوریک، اسیدی معدنی و بسیار قوی است که نخستین بار توسط جابربن حیان کشف شد. این اسید معدنی بصورت طبیعی در گازهایی که از آتشفشان خارج می شود وجود دارد. اسید سولفوریک با آب واکنشی بسیار گرما زا می دهد و در ضمن میل ترکیبی قابل توجهی با آب دارد. این میل ترکیبی به حدی است که در واکنش با مواد دیگر، هیدروژن و اکسیژن آن را بصورت آب جدا می کند. اسید سولفوریک ماده ای خورنده است و بخش عمده ای از باران اسیدی را تشکیل می دهد.
اسید سولفوریک یکی از ترکیبات بسیار پرکاربرد در صنایع مختلف است که توسط کارخانجات صنایع شیمیایی، برای ساخت هزاران ترکیب متنوع دیگر تولید می شود. عمده ترین مصرف اسید سولفوریک برای تولید کودهای سولفاته همانند سولفات آمونیوم است و همچنین تولید اسید فسفریک که آن هم بطور مستقیم برای تولید کودهای فسفاته مورد استفاده قرار می گیرد. میزان قابل توجهی از اسیدسولفوریک برای تولید فلزات استفاده می شود. یکی از روش های اصلی تولید اسید سولفوریک بر پایه فرآیند تماس مستقیم است.
اسید سولفوریک 98 درصد، اسید سولفوریک غلیظ هم نامیده می شود که در کارخانجات تولید می شود. این اسید در غلظت های متفاوتی مانند 35% و 50% موجود است اما اسید سولفوریک 98 درصد پایداری بیشتری برای نگهداری در انبارها دارد. از لحاظ فیزیکی به صورت مایع رقیق، بی رنگ و کاملا محلول در آب است که خاصیت خورندگی روی فلزات، بافت های زنده و حتی سنگ دارد. در غلظت های بالا این اسید خاصیت خشک کنندگی و اکسید کنندگی قوی دارد.